မယ်လစ္ဆာ ဟာရီကိန်း၊ ဂျမေကာနှင့် ဟေတီကို ‘အကြီးအကျယ်ပျက်စီးစေနိုင်သည့်’ ရေကြီးမှုများဖြင့် ခြိမ်းခြောက်နေ၊ သိမှတ်ဖွယ်ရာများ

(SeaPRwire) –   Hurricane Melissa သည် အဓိက ကက်တဂိုရီ ၄ အဆင့် ဟာရီကိန်းအဖြစ် အဆင့်မြှင့်တင်ခံရပြီး ကာရေဘီယံပင်လယ်တွင် အင်အားစုစည်းကာ ဂျမေကာနှင့် ဟေတီတို့ကို ကပ်ဆိုးကြီးဆန်သော၊ အသက်အန္တရာယ်ရှိသော ရုတ်တရက်ရေကြီးမှုများဖြင့် ခြိမ်းခြောက်နေသည်။

ဟာရီကိန်းသည် သီတင်းပတ်ကုန်ပိုင်းတွင် “ လျင်မြန်စွာ” အင်အားပြင်းလာခဲ့ပြီးနောက် ပြန်လည်တည်ငြိမ်သွားခဲ့သော်လည်း National Hurricane Center (NHC) က ကက်တဂိုရီ ၅ မုန်တိုင်းအဖြစ် ဆက်လက်ပြောင်းလဲနိုင်သေးကြောင်း သတိပေးထားသည်။

တနင်္ဂနွေနေ့တွင် Hurricane Melissa သည် တစ်နာရီ မိုင် ၁၄၀ ဝန်းကျင် အရှိန်ဖြင့် တိုက်ခတ်နေခဲ့ပြီး တနင်္လာနေ့ညတွင် ဂျမေကာသို့ ကုန်းတွင်းဝင်ရောက်ချိန်၌ ၎င်း၏အင်အားကို ထိန်းသိမ်းကာ “ အင်အားကြီးမားသော အဓိက ဟာရီကိန်း” ဖြစ်နေဦးမည်ဟု NHC က သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ NHC က ဂျမေကာရှိ ပြည်သူများကို “ ယခုပင် ခိုလှုံရာရှာပါ” ဟု တိုက်တွန်းခဲ့သည်။

ဂျမေကာအတွက် NHC ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် “ ကျယ်ပြန့်သော အခြေခံအဆောက်အအုံများ ပျက်စီးခြင်း၊ ရေရှည်လျှပ်စစ်နှင့် ဆက်သွယ်ရေး ပြတ်တောက်ခြင်းနှင့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများ သီးခြားဖြစ်သွားခြင်းတို့ ဖြစ်လာနိုင်သည်” ဟု ဖော်ပြထားသည်။ မုန်တိုင်းသည် အနောက်ဘက်သို့ ဖြည်းဖြည်းချင်း ရွေ့လျားနေသောကြောင့် နေရာတစ်နေရာတည်းတွင် အန္တရာယ်ရှိသော မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းနိုင်ဖွယ်ရှိပြီး ခန့်မှန်းစုစုပေါင်းမိုးရေချိန်မှာ ၁၅ မှ ၃၀ လက်မအထိဖြစ်ပြီး ၄၀ လက်မအထိ ရွာသွန်းနိုင်ပါသည်။

National Oceanic and Atmospheric Association (NOAA) က ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း ဂျမေကာနှင့် Hispaniola ဒေသအချို့တွင် “ အသက်အန္တရာယ်ရှိပြီး ကပ်ဆိုးကြီးဆန်သော” ရုတ်တရက်ရေကြီးမှုများနှင့် မြေပြိုမှုများ ဖြစ်ပွားနိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။ ဂျမေကာဒေသအချို့အတွက် ဟာရီကိန်းသတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားပြီး အနောက်တောင်ဟေတီနှင့် ကျူးဘားအတွက် ဟာရီကိန်းစောင့်ကြည့်မှု ထုတ်ပြန်ထားသည်။

Meteorological Service of Jamaica ၏ အဓိကဒါရိုက်တာ Evan Thompson က ဒေသခံ သတင်းဌာနတစ်ခုကို ပြောကြားရာတွင် Melissa သည် ၁၉၈၈ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တို့တွင် ဂျမေကာကို ဖျက်ဆီးခဲ့သော Hurricane Gilbert နှင့် Hurricane Beryl အပါအဝင် ယခင်ကျွန်းကို တိုက်ခတ်ခဲ့သည့် မုန်တိုင်းများထက် ပိုဆိုးနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

“ ကျွန်ုပ်တို့သည် ယခုလို အတွေ့အကြုံမျိုး ယခင်က မကြုံဖူးသေးသောကြောင့် ၎င်းကို ထူးခြားသောအခြေအနေအဖြစ် သုံးသပ်ရန် အရေးကြီးပါသည်” ဟု Thompson က Observer သတင်းစာသို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး St Thomas, Portland, Kingston, St Andrew, St Mary, St Catherine, Manchester နှင့် Clarendon ရှိ ကမ်းရိုးတန်းတစ်လျှောက် နေထိုင်သူများကို မုန်တိုင်းဒီရေမြင့်တက်မှုကို စောင့်ကြည့်ရန် သတိပေးခဲ့သည်။

သုတေသနအဖွဲ့၏ အဆိုအရ ဂျမေကာတွင် “ မြေနိမ့်ပိုင်း ကမ်းရိုးတန်းဒေသများစွာ မရှိသောကြောင့်” မုန်တိုင်းဒီရေအန္တရာယ်သည် အတော်လေးနည်းပါးသည်။ သို့သော် ကုန်းတွင်းရေကြီးမှုအန္တရာယ်မှာ “ အလွန်မြင့်မားသည်” ဟု ဆိုသည်။

NHC ကလည်း အလားတူပင် အနောက်တောင်ဟေတီတစ်လျှောက် သီတင်းပတ်အလယ်အထိ “ ကပ်ဆိုးကြီးဆန်သော၊ အသက်အန္တရာယ်ရှိသော ရုတ်တရက်ရေကြီးမှုများနှင့် မြေပြိုမှုများ” ကို သတိပေးခဲ့ပြီး “ ကျယ်ပြန့်သော အခြေခံအဆောက်အအုံများ ပျက်စီးခြင်းနှင့် လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများ သီးခြားဖြစ်သွားခြင်း” တို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဒိုမီနီကန်သမ္မတနိုင်ငံသည်လည်း ကပ်ဆိုးကြီးဆန်သော ရုတ်တရက်ရေကြီးမှုများနှင့် မြေပြိုမှုများ၏ အန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

အဆိုပါမုန်တိုင်းကြောင့် ဟေတီတွင် အနည်းဆုံး သုံးဦးနှင့် ဒိုမီနီကန်သမ္မတနိုင်ငံတွင် တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

Melissa မုန်တိုင်းသည် ကျွမ်းကျင်သူများပြောကြားသော ကုန်ကျစရိတ်များသော ရာသီများစွာပြီးနောက် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတောင်ပိုင်းဒေသအများစုကို တိုက်ခတ်ခဲ့သည့် နှင့် Hurricane Milton တို့ပြီးနောက် တစ်နှစ်အကြာတွင် ဖြစ်သည်။

ယခုနှစ်တွင် Trump အစိုးရအဖွဲ့၏ အိမ်ဖြူတော်မှ အစိုးရဝန်ထမ်းများ၊ စီမံကိန်းများနှင့် အေဂျင်စီများအပေါ် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လျှော့ချမှုများကြောင့် National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) ၏ ရာသီဥတုဘေးအန္တရာယ်ဒေတာဘေ့စ်ကို ဖျက်သိမ်းခဲ့သည်။

Melissa သည် ကာရေဘီယံဒေသတစ်လျှောက်လုံး ယခုသီတင်းပတ်အတွင်း သက်ရောက်မှုရှိမည်ဟု ထင်ရသော်လည်း ၎င်း၏လမ်းကြောင်းသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဘက်သို့ ရွေ့လျားမည်ဟုတ် မရှင်းလင်းသေးပါ။ လက်ရှိတွင် မုန်တိုင်းခန့်မှန်းချက်များအရ ဖလော်ရီဒါသို့ ရေစီးကြမ်းများ (rip currents) နှင့် လှိုင်းလုံးများသာ ယူဆောင်လာမည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။