ထရမ့်၏ ဂါဇာငြိမ်းချမ်းရေးစီမံကိန်း၏ စိန်ခေါ်မှုများ

(SeaPRwire) –   တနင်္လာနေ့တွင် သမ္မတ ဒေါ်နယ်လ် ထရန့် သည် အစ္စရေးလ်နိုင်ငံ၊ Knesset ၌ မိန့်ခွန်းပြောကြားနေစဉ် အရှေ့အလယ်ပိုင်းအသစ်၏ “အစ” ကို ကြေညာခဲ့သည်။ ထရန့်က ပြီးခဲ့သည့်အပတ်က ဂါဇာတွင် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ကြေညာခဲ့ပြီးနောက်၊ အစ္စရေးလ်၏ ဂါဇာအပေါ် အဆက်မပြတ် ဖိနှိပ်မှုများ ရပ်တန့်သွားခဲ့ပြီး ဟားမတ်စ်က အစ္စရေးလ်ဓားစာခံများကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ကာ အလွန်လိုအပ်နေသည့် စားနပ်ရိက္ခာ၊ ဆေးဝါးနှင့် အခြားလူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီများ ဂါဇာသို့ စတင်ဝင်ရောက်လာခဲ့သည်။ ထို့ပြင် အစ္စရေးလ်က ဖမ်းဆီးထားသော ပါလက်စတိုင်း ၂,၀၀၀ ခန့်ကို ပြန်လွှတ်ပေးရန် ပြင်ဆင်မှုများလည်း လုပ်ဆောင်နေသည်။

ထရန့်၏ ငြိမ်းချမ်းရေးအစီအစဉ်၏ ပထမအဆင့်တွင် ပါဝင်သော ဤအရေးကြီးသည့် အဆင့်များအပြင်၊ လက်ယာစွန်းသမားများက ပါလက်စတိုင်းများကို ဂါဇာမှ အတင်းအကျပ်မောင်းထုတ်မည့် အစီအစဉ်များကို (အနည်းဆုံး ယခုအချိန်အတွက်) ရပ်တန့်စေခဲ့ခြင်းမှာ အရေးကြီးသည်။

သို့သော် ကျွန်ုပ်တို့သိခဲ့သည့်အတိုင်း ဂါဇာသည် ပျက်စီးလုနီးပါး ဖြစ်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှစ်တာကာလအတွင်း ဂါဇာလူဦးရေ၏ အများအပြားသည် သေဆုံး သို့မဟုတ် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပြီး၊ ၎င်း၏လူဦးရေ၏ ၉၀% ခန့်သည် နေရပ်စွန့်ခွာခဲ့ရသည်။ အဆောက်အအုံအားလုံး၏ ၇၈% သည် ပျက်စီးခဲ့ သို့မဟုတ် ထိခိုက်ခဲ့ရသည်။ ဆေးရုံများ၏ အများစုသည် လုပ်ငန်းများ ရပ်တန့်သွားခဲ့ပြီး၊ ၉၀% သော အခြေခံအဆောက်အအုံများ သည် ပျက်စီးခဲ့ သို့မဟုတ် ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရသည်။ ပျက်စီးယိုယွင်းနေသော လက်တွေ့ဘဝကို ရင်ဆိုင်ရင်း နေရပ်စွန့်ခွာရသော ပါလက်စတိုင်း ရာနှင့်ချီသော ထောင်ပေါင်းများစွာသည် ၎င်းတို့၏ ရပ်ကွက်များနှင့် အိမ်များ၏ ပျက်စီးယိုယွင်းနေသော အပျက်အစီးများကြားတွင် လှည့်လည်သွားလာနေကြရသည်။

ဂါဇာကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် ဒေါ်လာ ဘီလီယံပေါင်းများစွာနှင့် ဆယ်စုနှစ်များစွာ ကြာမြင့်မည်ဖြစ်သည်။ ဤဖျက်ဆီးခံထားရသော လက်တွေ့ဘဝကို ရင်ဆိုင်ရချိန်တွင် သမ္မတ ထရန့်၏ အစီအစဉ်သည် ဓားစာခံလဲလှယ်ရေး သဘောတူညီချက်၊ မရေရာသော အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် ဆုတောင်းခြင်းမျှသာ ဖြစ်သည်။

မရေရာသော၊ အားနည်းသော အစီအစဉ်

အချက် ၂၀ ပါ အစီအစဉ်သည် အသေးစိတ်နှင့် အခြေခံမူများတွင် အားနည်းသည်။ ဤအတောအတွင်း ဂါဇာကို မည်သူက အုပ်ချုပ်မည်နည်း။ အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခအတွက် ရေရှည်နိုင်ငံရေး အဖြေမရရှိဘဲ ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးအတွက် လိုအပ်သော ဘီလီယံပေါင်းများစွာကို မည်သူက ပေးမည်နည်း။ အစီအစဉ်က အစ္စရေးလ်သည် “ဂါဇာကို သိမ်းပိုက်ခြင်း သို့မဟုတ် ပူးပေါင်းခြင်း” မပြုရဘဲ ဟားမတ်စ်သည် ဂါဇာအုပ်ချုပ်ရေးတွင် တိုက်ရိုက် သို့မဟုတ် သွယ်ဝိုက်သော အခန်းကဏ္ဍ မရှိရဟု ကြေညာထားသည်။ ၎င်းအစီအစဉ်တွင် ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း တိုနီ ဘလဲ ဦးဆောင်သော နည်းပညာရှင်များ၏ အကူးအပြောင်းအာဏာပိုင်အဖွဲ့နှင့် သမ္မတ ထရန့် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူမည့် “ငြိမ်းချမ်းရေးဘုတ်အဖွဲ့” က ကြီးကြပ်မည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

၎င်းသည် ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင်အဖွဲ့ ဂါဇာကို ပြန်လည်အုပ်ချုပ်နိုင်ရန် လမ်းခင်းပေးလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ပါလက်စတိုင်းအာဏာပိုင်အဖွဲ့သည် တောင်းဆိုချက်များနှင့် စမ်းသပ်မှုများစွာကို ဖြည့်ဆည်းပြီးနောက် “ပါလက်စတိုင်း ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့်နှင့် နိုင်ငံထူထောင်ခွင့်အတွက် ယုံကြည်စိတ်ချရသော လမ်းကြောင်း” အတွက် အခြေအနေများ နောက်ဆုံးတွင် ပြည့်စုံလာနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ပါလက်စတိုင်းလွတ်လပ်ရေးအတွက် “လမ်းကြောင်း” ဆိုသည့် မရေရာသော ကတိသည် ယခင်ညှိနှိုင်းမှုများကို ပြန်လည်အမှတ်ရစေသည်။ ထိုစဉ်က နောက်ဆုံးတွင် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ ဖြစ်လာမည်ဟူသော ကတိကို ရည်ညွှန်းခြင်းသည် ကြမ်းတမ်းပြီး မတရားသည့် ပေါက်ကွဲလုနီးပါး လက်တွေ့အခြေအနေကို ဖုံးကွယ်ရန်အတွက် မီးခိုးလုံးဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှစ်တာကာလအတွင်း မြင်တွေ့ခဲ့ရသော ကြီးမားသည့် အကြမ်းဖက်မှုများဆီသို့ ခန့်မှန်းနိုင်လောက်အောင် ဦးတည်စေခဲ့သည်။

တွန့်ဆုတ်သော သဘောတူညီမှု

ရေရှည်တည်တံ့သော ငြိမ်းချမ်းရေး ရရှိရန်အတွက် အကြမ်းဖက်မှုများ ရပ်စဲပြီးနောက် အစ္စရေးလ်နှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးဖြင့် ပါလက်စတိုင်း လွတ်လပ်ရေးနှင့် လွတ်လပ်စွာ ရပ်တည်ရေးဆီသို့ ဦးတည်သော ပြောင်းလဲမှုအဆင့်များ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။

အမေရိကန်လူမျိုး အများအပြားက အစ္စရေးလ်၏ ဂါဇာရှိ လုပ်ရပ်များကို လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုအဖြစ် မြင်နေကြပြီး၊ ဂျူးလူမျိုး အမေရိကန်များ၏ အများအပြားက ၎င်းတို့ကို စစ်ရာဇဝတ်မှုများအဖြစ် မြင်နေကြချိန်တွင်ပင် ထရန့်သည် ပါလက်စတိုင်း အရပ်သားများအပေါ် စာနာမှုကို ခဲယဉ်းစွာသာ ထုတ်ဖော်ခဲ့ပြီး ၎င်းတို့၏ ဆင်းရဲဒုက္ခများကြောင့် စိတ်လှုပ်ရှားမှု ရှိပုံမရပေ။ ၎င်း၏ ဂါဇာနှင့်ပတ်သက်သော မူလအကြံအစည်များတွင် ၎င်း၏လူမျိုးများကို နှင်ထုတ်ရန် အစီအစဉ်တစ်ခု ပါဝင်ခဲ့သည်။ သမ္မတ ဂျိုးဘိုင်ဒန်ကဲ့သို့ပင် ထရန့်သည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး တောင်းဆိုသော ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်များကို လျစ်လျူရှုခဲ့သည်။ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုများအတွင်းနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ကြေညာသည့် ၎င်း၏ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ် ဆိုရှယ်မီဒီယာပို့စ်တွင် ထရန့်၏ အဓိကအာရုံစိုက်မှုမှာ အစ္စရေးလ်ဓားစာခံများ ပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေးတွင်သာ ရှိခဲ့သည်။

အစ္စရေးလ်အစိုးရသည်လည်း ဤသဘောတူညီချက်ကို ဓားစာခံလဲလှယ်ရေး သဘောတူညီချက်အဖြစ် ရှုမြင်သည်။ ၎င်းတို့သည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးနှင့် နယ်နိမိတ် ပြန်လည်သတ်မှတ်ခြင်း ကို ဓားစာခံများ ပြန်လည်ရရှိရေးအတွက် ပေးဆပ်ရသည့် တန်ဖိုးအဖြစ် မြင်သည်။ ၎င်းနယ်နိမိတ် ပြန်လည်သတ်မှတ်ခြင်းကြောင့် ဂါဇာ၏ ၈၀% ကျော်သော ဧရိယာမှ အစ္စရေးလ် စစ်ရေးထိန်းချုပ်မှုကို ၅၈% သို့ လျှော့ချခဲ့သည်။ အစ္စရေးလ်ဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟုနှင့် ၎င်း၏အစိုးရရှိ အစွန်းရောက်များအနေဖြင့် ဂါဇာနှင့် အနောက်ဘက်ကမ်းရှိ ၎င်းတို့၏ ကြေညာထားသော နယ်မြေချဲ့ထွင်ရေး အစီအစဉ်များကို စွန့်လွှတ်ရန် ဤသဘောတူညီချက်ဖြင့် အပြည့်အဝ စည်းရုံးနိုင်ခဲ့ကြောင်း သက်သေပြနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။

သဘောတူညီချက်ရှိ မရေရာမှုတိုင်းကို အခြေအနေစမ်းသပ်ရန် အခွင့်အရေးအဖြစ် ၎င်းတို့က မြင်ကောင်းမြင်နိုင်သည်။ ဟားမတ်စ်က အကူးအပြောင်းကာလ၏ စည်းကမ်းချက်များကို လက်မခံခြင်း၊ လက်နက်လုံးဝချခြင်း သို့မဟုတ် အကြမ်းဖက်မှုတစ်ခုခု ဖြစ်ပေါ်ခြင်းတို့သည် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ချိုးဖောက်ရန် အကြောင်းပြချက် ဖြစ်လာနိုင်သည်။ မတ်လတွင် ယခင် သဘောတူညီချက် ကို ချိုးဖောက်ခြင်းဖြင့် နေတန်ယာဟုသည် ၎င်း၏ ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော မဟာဗျူဟာမြောက်နှင့် နိုင်ငံရေးပန်းတိုင်များကို မထမ်းဆောင်နိုင်တော့ပါက သဘောတူညီချက်တစ်ခုကို ချိုးဖောက်ရန် အကြောင်းပြချက် အနည်းငယ်သာ လိုကြောင်း သရုပ်ပြခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။

သဘောတူညီချက်၏ ပထမအဆင့်ကို အကောင်အထည်ဖော်ရန် ဟားမတ်စ်သည် ၎င်းတို့ ထိန်းသိမ်းထားသော သေဆုံးပြီးသားနှင့် အသက်ရှင်ဆဲ အစ္စရေးလ်ဓားစာခံအားလုံးကို ပြန်လွှတ်ပေးရန် သဘောတူခဲ့သည်။ အဖွဲ့သည် ယခင်က ဓားစာခံတိုင်းကို ပြန်လွှတ်ပေးခြင်းသည် အစ္စရေးလ်က ဂါဇာမှ အပြည့်အဝ ရုပ်သိမ်းခြင်းအပေါ် မူတည်သည်ဟု အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့ဖူးသဖြင့် ၎င်းသည် တိုးတက်မှုတစ်ရပ် ဖြစ်သည်။

အစ္စရေးလ်ရှိ ပြည်သူလူထု ဒေါသသည် ဟားမတ်စ်က ဖမ်းဆီးထားသော ဓားစာခံများကို ပြန်လည်ရရှိရန် နေတန်ယာဟု အစိုးရကို ဖိအားပေးရာတွင် အာရုံစိုက်နေသည်မှာ နားလည်နိုင်သည်။ ဟားမတ်စ်သည် အစ္စရေးလ်ဓားစာခံများကို ထိန်းသိမ်းထားခြင်းကို ဖိအားပေးနိုင်သည့် အရာအဖြစ်နှင့် ပါလက်စတိုင်းအကျဉ်းသားများ ပြန်လွတ်လာစေရန် အဓိကသော့ချက်အဖြစ် ရှုမြင်ခဲ့သည်။ ပါလက်စတိုင်းတို့အကြား အကျဉ်းသားပြဿနာ၏ အရေးပါပုံ ကို အနည်းငယ်မျှသာ အပြည့်အဝ နားလည်ကြသည်။ ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာ သိမ်းပိုက်မှုတစ်လျှောက်တွင် ပါလက်စတိုင်း လူဦးရေ၏ အများအပြား ကို တရားမျှတသော နည်းလမ်းမရှိဘဲ ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး မိသားစုတိုင်းနီးပါးကို ထိခိုက်ခဲ့သည်။ အစ္စရေးလ်သည် လက်ရှိတွင် ပါလက်စတိုင်း ၁၁,၀၀၀ ခန့်ကို ထိန်းသိမ်းထားပြီး ကလေး ၄၀၀ ခန့် ပါဝင်သည်။ ၎င်းတို့သည် လိုအပ်သလောက် ထပ်မံဖမ်းဆီးနိုင်စွမ်း ရှိနေသေးသည်။ ထို့ပြင် အစ္စရေးလ်သည် စွဲချက်တင်ထားခြင်းမရှိဘဲ ဖမ်းဆီးထားသော ပါလက်စတိုင်း အကျဉ်းသား ၂,၀၀၀ ခန့်ကို ပြန်လွှတ်ပေးမည်ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အများစုမှာ ပြီးခဲ့သည့် နှစ်နှစ်အတွင်း ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသူများ ဖြစ်သည်။

ရှင်းလင်းစွာဆိုရသော် ပထမအဆင့်တွင် အစ္စရေးလ်ဓားစာခံအားလုံးကို ပြန်လွှတ်ပေးရန် ဟားမတ်စ်အပေါ် ဖိအားမှာ အလွန်ကြီးမားခဲ့ရမည်။ ကာတာနှင့် တူရကီတို့က ဓားစာခံများကို ထိန်းသိမ်းထားခြင်းသည် အဖွဲ့အတွက် ပိုင်ဆိုင်မှုတစ်ခုထက် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ကြောင်း ဖိအားပေးခဲ့သည်။ ဓားစာခံများ ပြန်လွှတ်ပေးခြင်းသည် နေတန်ယာဟုအား ဂါဇာမူဝါဒနှင့် ပတ်သက်၍ ပြည်တွင်း၌ လုပ်ပိုင်ခွင့် ပိုမိုရရှိစေနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။

ရေရှည်တည်တံ့သော ငြိမ်းချမ်းရေး

ပဋိပက္ခကို ရေရှည်တည်တံ့သော ဖြေရှင်းချက် ရရှိရန်အတွက် နိုဘယ်လ်ငြိမ်းချမ်းရေးဆု ရထိုက်သော အမေရိကန်သမ္မတ၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများ လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။ အစ္စရေးလ်နှင့် ပါလက်စတိုင်း ကိစ္စတွင် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း ထရန့်အပါအဝင် အမေရိကန်သမ္မတတိုင်းသည် ဖြေရှင်းချက်၏ အစိတ်အပိုင်း မဟုတ်ဘဲ ပြဿနာ၏ အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ သမ္မတ ဘိုင်ဒန်သည် တစ်နှစ်ကျော်ကြာ ဂါဇာတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ကြောက်မက်ဖွယ်ရာများကို ရက်စက်စွာ အားပေးခဲ့ခြင်းဖြင့် ထူးခြားစွာ ပေါ်လွင်နေသည်။ ထရန့်လက်ထက်တွင် အစ္စရေးလ်သည် အမေရိကန်၏ စစ်ရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် သံတမန်ရေးရာ အပြည့်အဝ ထောက်ခံမှုဖြင့် နေ့စဉ် ကလေး ၂၀ ကျော်ကို သတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။

သို့သော် သမ္မတ ထရန့်သည် အစ္စရေး-ပါလက်စတိုင်း ပဋိပက္ခကို တရားမျှတပြီး ရေရှည်တည်တံ့သည့် အဆုံးသတ်တစ်ခု ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ပါက အံ့မခန်းအောင်မြင်မှု ဖြစ်ပေလိမ့်မည်။ ထိုသို့ဖြစ်မြောက်ရန်အတွက် ထရန့်သည် မကြာသေးမီ ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အမေရိကန်သမ္မတ မည်သူမျှ မလုပ်နိုင်ခဲ့သည့် အရာကို လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းမှာ အစ္စရေးလ်၏ နယ်မြေချဲ့ထွင်ရေး အပြုအမူများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် နိုင်ငံတကာဥပဒေများနှင့် စံနှုန်းများကို ချိုးဖောက်ခြင်း၏ အကျိုးဆက်များမှ အစ္စရေးလ်ကို ကာကွယ်ပေးခြင်း ရပ်တန့်ရန်ဖြစ်သည်။

ထိုသို့လုပ်ဆောင်နိုင်ရန် ထရန့်ကဲ့သို့ ပုံမှန်မဟုတ်သော၊ ပြောင်းလဲတတ်သော သမ္မတတစ်ဦး လိုအပ်ကောင်း လိုအပ်နိုင်သည်။ သို့သော် ၎င်းက လုံလောက်စွာ စိတ်ဝင်စားမှုရှိသည်၊ လိုအပ်သော အရည်အချင်း သို့မဟုတ် ကျွမ်းကျင်မှုရှိသည်ဟု ယူဆခြင်းသည် မျှော်လင့်ချက်လွန်ကဲရာ ရောက်သည်။ ၎င်းသည် ဆုတောင်းခြင်းသာ ဖြစ်သည်။